Suy giảm nội tiết tố nữ – Nguyên nhân, triệu chứng và cách cải thiện

Suy giảm nội tiết tố nữ là vấn đề không thể tránh khỏi của phụ nữ khi bước qua tuổi 30. Tuy nhiên, các biện pháp phòng ngừa, tăng cường nội tiết tố sẽ giúp chị em tránh được tình trạng suy giảm sớm; từ đó giúp duy trì sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ.

1. Suy giảm nội tiết tố nữ là gì?

Nội tiết tố nữ là tên gọi chung của các hormone sinh dục nữ, bao gồm 2 loại chính là estrogen và progesterone. Trong đó, khi nói về khái niệm nội tiết tố nữ, người ta thường đề cập nhiều nhất đến Estrogen.

Bình thường, nồng độ Estrogen của phái yếu duy trì ở một mức độ nhất định. Nếu hàm lượng này giảm thấp hơn thì có thể được chẩn đoán là suy giảm nội tiết tố.

2. Biểu hiện suy giảm nội tiết tố nữ Estrogen

Tương tự như vai trò “nhạc trưởng” của Testosterone đối với nam giới, Estrogen cũng được ví như nguồn nhựa sống, giúp phái đẹp duy trì sức khỏe, sắc vóc và khả năng sinh lý. Khi nội tiết tố suy giảm, phái yếu sẽ phải đối mặt với hàng loạt vấn đề, điển hình là:

• Da dẻ khô sần, xuất hiện nám, tàn nhang
• Tóc khô, rụng
• Ham muốn tình dục giảm
• Khô hạn do giảm tiết dịch âm đạo
• Đau xương khớp, loãng xương
• Khó thụ thai, vô sinh
• Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt
• Bốc hỏa, đổ mồ môi về đêm
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm âm đạo
• Trí nhớ giảm
• Huyết áp tăng, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch…

>>> Dưới đây là chia sẻ của Bác sỹ Chuyên khoa II Nguyễn Thị Ngọc Thủy – Phó Trưởng khoa Phụ – Nội tiết, Bệnh viện Phụ sản Trung ương về vai trò của Estrogen đối với sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ, mời các bạn tham khảo:

3. Nguyên nhân gây suy giảm nội tiết tố nữ

Nội tiết tố Estrogen ngày càng hao hụt do tác động của nhiều nguyên nhân, trong đó các nguyên nhân sau đây được coi là quan trọng nhất:

3.1 Do quá trình lão hóa tự nhiên

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy giảm nội tiết tố nữ. Theo quy luật tự nhiên, estrogen tăng dần từ khi sinh ra, thường đạt đỉnh vào năm 30 tuổi, sau đó giảm dần. Ở giai đoạn tiền mãn kinh (40 – 50 tuổi), Estrogen giảm nhanh gây rối loạn nội tiết và biểu hiện ra rất nhiều triệu chứng. Cho đến thời kỳ mãn kinh (sau 50 tuổi), nồng độ estrogen trong máu rất thấp (< 30 pg/ml), thậm chí là 0 pg/ml. Đây là quy luật tất yếu, không ai có thể tránh được.

Tuy nhiên, chúng ta vẫn có các biện pháp nhằm làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên và giảm các triệu chứng do suy giảm nội tiết tố nữ.

3.2 Do cắt bỏ buồng trứng

Ngoài chức năng sản xuất trứng, buồng trứng còn có chức năng quan trọng khác là duy trì và điều hòa nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ. Buồng trứng là nơi sản xuất Estrogen, Progesterone chính. Nếu cơ quan này bị cắt bỏ ( ví dụ trong quá trình điều trị u xơ, u nang, áp xe, ung thư buồng trứng…) sẽ khiến nội tiết tố nữ suy giảm nghiêm trọng. Do đó, quá trình mãn kinh của chị em sẽ diễn ra nhanh chóng, đột ngột hơn so với quá trình mãn kinh tự nhiên.

3.3 Do chế độ dinh dưỡng không đảm bảo

Ăn uống thiếu chất, thực phẩm bẩn hoặc chế độ dinh dưỡng mất cân bằng có thể là nguyên nhân dẫn đến rối loạn nội tiết tố nữ. Chẳng hạn, chế độ ăn giàu đường và carbohydrat có thể làm tăng nồng độ progesterone. Điều này dẫn đến các hệ quả như: mất ngủ, tăng cân, mệt mỏi, giảm ham muốn tình dục…

Đặc biệt, việc áp dụng chế độ ăn kiêng với lượng dinh dưỡng nghèo nàn, nhiều chất béo bão hòa có thể dẫn đến giảm tiết Estrogen, dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố.

3.4 Do thể thao quá sức

Không ai có thể phủ nhận tác dụng của thể dục, thể thao đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, việc luyện tập phải vừa sức với những môn thể thao phù hợp. Luyện tập với tần suất quá lớn có thể khiến cơ thể suy kiệt, nội tiết tố nữ cũng suy giảm.

4. Yếu tố làm tăng nguy cơ suy giảm nội tiết tố

Theo các chuyên gia sinh lý, di truyền là yếu tố không thể thay đổi làm tăng nguy cơ suy giảm, rối loạn nội tiết. Khi người phụ nữ bị di truyền từ gia đình những căn bệnh như u nang buồng trứng, ung thư buồng trứng, suy buồng trứng sớm… nguy cơ cao sẽ gặp những vấn đề về nội tiết.

Ngoài ra, các yếu tố sau đây cũng có thể làm tăng nguy cơ suy giảm nội tiết tố:

• • Thường xuyên sử dụng viên uống tránh thai
  • Làm việc trong môi trường độc hại
  • Đang trong quá trình hóa hoặc xạ trị…

5. Điều trị suy giảm nội tiết tố nữ Estrogen

Estrogen không chỉ liên quan đến hình thể, sắc vóc mà còn tác động đến nhiều hoạt động sống trong cơ thể người phụ nữ. Vì vậy, khi nội tiết tố suy giảm, có thể bạn sẽ được chỉ định điều trị bằng các phương pháp sau đây:

5.1 Sử dụng liệu pháp thay thế hormone

Đây là phương pháp bổ sung Estrogen tổng hợp (có thể kết hợp với Progesterone) dưới dạng uống, tiêm, miếng dán dưới da… Lợi ích của liệu pháp này là bù đắp nhanh lượng hormone thiếu hụt. Từ đó giúp giảm các vấn đề do suy giảm nội tiết tố gây ra.

Việc sử dụng hormone thay thế chỉ được chỉ định ở những trường hợp suy giảm nội tiết mức độ nặng, phụ nữ vô sinh, hiếm muộn do nồng độ Estrogen thấp… Quan trọng, cần thực hiện dưới sự theo dõi của bác sĩ.

Theo nghiên cứu, việc bổ sung Estrogen tổng hợp mang lại nhiều tác dụng nhưng cũng có thể dẫn đến những nguy cơ như: tăng huyết áp, hình thành các cục máu đông, ung thư tử cung, ung thư vú… Vì vậy, nữ giới cần cân nhắc giữa lợi ích đạt được và những nguy cơ có thể xảy ra.

5.2 Bổ sung Estrogen thực vật

Phytoestrogen (Estrogen thực vật) là nhóm các hợp chất tự nhiên có cấu trúc tương tự Estrogen. Vì vậy, chúng mang lại rất nhiều tác dụng cho sức khỏe, điển hình là: giúp xương chắc khỏe, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim, tăng độ đàn hồi cho da (giảm chảy xệ ngực, giảm giãn rộng âm đạo…), tăng cường quá trình trao đổi chất…

Chị em có thể bổ sung Phytoestrogen từ những nguồn an toàn sau đây:

• • • Các loại ngũ cốc, hạt lanh, hạt dẻ cười, hạt chia…
    • Rau xanh, trái cây tươi: súp lơ, đào, mận, quả mâm xôi, dâu tây, dưa hấu…
    • Sâm tố nữ: Miroestrol và deoxymiroestrol là 2 phytoestrogen có hoạt tính cao nhất trong số tất cả những chất được phân lập từ sâm tố nữ. Đặc biệt, hai hợp chất Miroestrol và Deoxymiroestrol trong sâm tố nữ có tác dụng mạnh hơn 3000 lần so với Isoflavones có trong mầm đậu nành.
    • Chiết xuất mầm đậu nành (Soy Isoflavones): Isoflavones chính là hợp chất thuộc nhóm Estrogen thực vật. Đây là sản phẩm được nữ giới tiền mãn kinh, mãn kinh sử dụng nhiều nhất, giúp cân bằng nội tiết tố.

5.3 Sử dụng thực phẩm, dược liệu kích thích tăng cường Estrogen nội sinh

Các loại thực phẩm, thảo dược chứa hợp chất saponin và glucoside chính là nguyên liệu (tiền chất) để tổng hợp Estrogen và Testosterone. Các hoạt chất này có cấu trúc tương tự DHEA, DHEAs, khi đi vào cơ thể sẽ giúp thúc đẩy sản sinh nội tiết tố.

So với phương pháp bổ sung Estrogen và Phytoestrogen thì đây là phương pháp được đánh giá an toàn hơn do kích thích vào cơ chế tự nhiên của cơ thể. Vì thế chị em không cần phải lo lắng việc bổ sung gây dư thừa.

Một số loại thực phẩm, thảo dược kích thích tăng nội tiết tố hiệu quả như:

• • • Cỏ cà ri: Chứa hoạt chất Diosgenin – là tiền chất giúp cơ thể tự tổng hợp hormone sinh dục.
    • Khoai lang hoang dã: Được voi là nguồn DHEA tự nhiên dồi dào, giúp tăng Estrogen tự nhiên, an toàn.
    • Rễ cây maca: Thành phần giàu alkaloid, giúp kích thích tuyến yên, tuyết dưới đồi sản xuất nội tiết tố, bù đắp lượng hormone thiếu hụt.

• 

6. Phòng tránh nguy cơ suy giảm nội tiết tố sớm ở nữ giới

Bên cạnh nguyên nhân do tuổi tác, nội tiết tố còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác. Vì vậy, chị em có thể áp dụng các biện pháp sau để phòng tránh hiện tượng suy giảm Estrogen sớm, đồng thời hạn chế các hệ quả gây ra do nội tiết tố suy giảm:

• • • Áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học: tăng cường rau xanh, hoa quả tươi, ngũ cốc; hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, tinh bột, đồ hộp, đồ ăn nhanh…
    • Thường xuyên thể dục thể thao nhưng phải dựa trên nguyên tắc vận động vừa sức.
    • Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng, làm việc quá sức
    • Không thức khuya, ngủ đủ giấc mỗi ngày
    • Hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích
    • Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt khi là khi nhưng biểu hiện suy giảm nội tiết diễn ra rầm rộ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống.

Trên đây là những thông tin về vấn đề suy giảm nọi tiết tố ở nữ giới. Nếu bạn còn thắc mắc nào cần giải đáp, hãy để lại comment dưới bài viết hoặc chat ngay với chuyên gia của chúng tôi.

>>> XEM THÊM:

• • Gợi ý 5 cách bổ sung Estrogen cho phụ nữ sau sinh an toàn, hiệu quả
  • Bốc hỏa – triệu chứng tiền mãn kinh thường gặp ở phụ nữ
  • Yếu sinh lý nữ nên ăn gì, kiêng gì? Chuyên gia giải đáp